Je Innerlijke Criticus het Zwijgen Opleggen: Angst voor Oordeel Overwinnen
- Andreea Toporas
- 26 jul
- 4 minuten om te lezen
"De stem van angst is niet de stem van waarheid."
We kennen hem allemaal – die scherpe stem in ons hoofd die fluistert: “Wie denk jij wel dat je bent?” of “Je bent nog niet klaar. Ze zullen je uitlachen. Je faalt.”
Voor veel ondernemers en hoogopgeleide professionals is die stem niet zacht.Hij bepaalt. Hij vertraagt. Hij houdt briljante mensen klein.
Maar wat als die stem niet de waarheid is? Wat als het gewoon angst is – vermomd als wijsheid?
Dit is het echte werk. Niet het elimineren van angst, maar het terugpakken van de macht over een stem die niet het laatste woord verdient.
Waarom We Een Innerlijke Criticus Hebben
De innerlijke criticus is geen vijand – het is een beschermingsmechanisme.
Psychologisch gezien ontstaat deze stem vaak in de kindertijd. Hij imiteert externe stemmen waar we afhankelijk van waren: ouders, leraren, autoriteitsfiguren.Het doel? Je ‘veilig’ houden. Niet opvallen. Geen afwijzing. Geen schaamte.
In essentie probeert je criticus je te beschermen tegen pijn of afwijzing.Hij gelooft: “Als ik je op tijd bekritiseer, kun je het nog corrigeren. Als ik je klein hou, kun je niet falen.”
Maar veiligheid die ten koste gaat van authenticiteit is geen veiligheid – het is stilstand.
De ‘Voordelen’ van de Innerlijke Criticus
Laten we eerlijk zijn – veel ondernemers denken dat hun criticus hen scherp houdt:
Motivatie – (“Als ik streng voor mezelf ben, blijf ik gefocust.”)
Perfectie als standaard – (“Ik lever kwaliteit doordat ik kritisch ben.”)
Voorkomen van fouten – (“Als ik twijfel, voorkom ik afgang.”)
Bescheidenheid – (“Als ik mezelf klein houd, blijf ik nederig.”)
Maar deze voordelen zijn misleidend.Wat je motivatie noemt, is vaak stress.Wat je perfectie noemt, is vaak vermijding.Wat je controle noemt, is vaak angst.
En wat je bescheidenheid noemt, is soms schaamte met een strik erom.
De Verborgen Prijs van Je Criticus Volgen
Wanneer je de innerlijke criticus zijn gang laat gaan, betaal je een hoge prijs:
61% van ondernemers ervaart faalangst als grootste blokkade
47% vermijdt zichtbaarheid uit angst voor kritiek
Meer dan 70% van professionals houdt ideeën voor zich door zelftwijfel
Maar het gaat dieper.De prijs is ook emotioneel:
Chronisch piekeren
Imposter syndrome
Uitputting door overvoorbereiding
Emotionele verdoofdheid
Lichamelijke spanning en nervositeit
“Als je mond ‘het gaat goed’ zegt, maar je zenuwstelsel schreeuwt iets anders, ontstaat er een kloof. Die kloof is niet onschuldig – ze is destabiliserend.”
De innerlijke criticus is de bouwer van die kloof.
De Kracht van Stilte: Wat Er Gebeurt Als Je de Criticus Loslaat
Wanneer je stopt met luisteren naar die stem, ontstaat er ruimte:
Emotionele helderheid – je verwart angst niet langer met intuïtie
Creatieve vrijheid – ideeën komen af in plaats van in je hoofd te blijven
Echt leiderschap – je leidt niet om te presteren, maar om te dienen
Veerkracht – je faalt niet, je groeit
Diepe connectie – mensen reageren op je echtheid, niet je masker
Je innerlijke criticus het zwijgen opleggen maakt je niet roekeloos. Het maakt je echt. En echte mensen inspireren.
Wanneer Moet Je Je Innerlijke Criticus het Zwijgen Opleggen?
Niet altijd.
Soms waarschuwt die stem je terecht:
Je mist voorbereiding
Er is een risico
Iets klopt niet met je waarden
Maar dat is geen criticus – dat is je innerlijke beschermer.
Het verschil?
De criticus spreekt in angst en oordeel.De beschermer spreekt in helderheid en intentie.
Stel jezelf deze vraag:
“Probeert deze stem mij te helpen – of houdt hij me klein?”
Als het laatste waar is: tijd om het volume te verlagen.
Hoe Je Je Innerlijke Criticus het Zwijgen Oplegt
Dit is de echte kunst: de criticus dempen zonder jezelf te verliezen.
1. Geef Het Een Naam
Noem je stem “de Rechter”, “Mevrouw Perfectie”, “De Stem van de Schooldirecteur” – wat dan ook.
Als je het kunt benoemen, kun je het loskoppelen van je identiteit.
2. Herken het Patroon
Wanneer verschijnt deze stem?
Voor je een post plaatst?
Na een succesmoment?
Als je ‘nee’ wilt zeggen?
De criticus volgt een script. Leer het uit je hoofd.
3. Draai de Script Om
Als je hoort: “Je bent nog niet goed genoeg” → zeg:
“Misschien niet perfect, maar ik ben klaar genoeg.”
Als je hoort: “Je bent te veel” → zeg:
“Voor wie? Misschien ben ik eindelijk mezelf.”
Favoriete herformulering:
“Dit is geen angst. Dit is groei.”
4. Reguleer Je Lichaam
De criticus zit niet alleen in je hoofd – hij leeft ook in je lijf.
Check:
Spanning in je kaak?
Oppervlakkige ademhaling?
Strakke borst?
Gebruik een 90 seconden reset:
Ontspan je schouders
Adem langzaam uit
Leg je hand op je hart en zeg: “Ik mag er zijn.”
5. Doe Het Toch
Wachten tot je zelfvertrouwen voelt is een valkuil.Courage = doen ondanks de criticus.
Elke keer dat je handelt terwijl je bang bent, train je je zenuwstelsel dat het veilig is om zichtbaar te zijn.
Jij Mag Ruimte Innemen
Als jij jezelf klein houdt, je waarheid inslikt of constant twijfelt omdat je bang bent voor oordeel, luister dan goed:
De stem van angst is niet de stem van waarheid.
Kritiek zal misschien komen.Oordeel zal er zijn.Maar ze wegen nooit zo zwaar als spijt.
Je bent niet geboren om jezelf te censureren.Je hebt deze ideeën niet gekregen om ze voor jezelf te houden.En je hoeft niemand de kleinere versie van jezelf cadeau te doen.
Zoals ik cliënten vaak zeg:
“Zichtbaarheid voelt onveilig… tot je systeem leert dat je veilig bent om gezien te worden.”
Ik help je daar komen – met zachtheid én lef.
Als deze blog bij je binnenkomt, is dat geen toeval.Je staat niet alleen aan de zijlijn van je groei – je staat op het punt om te springen.
Het is tijd om je innerlijke criticus het zwijgen op te leggen.
Bij Confexcel bied ik persoonlijke coaching aan voor ondernemers, leiders en professionals die klaar zijn om te leiden vanuit waarheid – niet vanuit trauma.
Opmerkingen